آیا می دانید زنگ هشدار کیسه صفرا (زَهره) چه زمانی به صدا در می آید؟ سالانه میلیون ها نفر دچار اختلالات سیستم صفراوی و بیماری های مرتبط با کیسه صفرا می شوند. حالت تهوع و استفراغ از شایع ترین نشانه های انواع بیماری های کیسه صفرا است. در این مطلب قصد داریم به بررسی کیسه صفرا، بیماری های مرتبط با آن و همچنین علل انجام جراحی لاپاراسکوپی بپردازیم پس تا پایان این مطلب ما را همراهی کنید.

کیسه صفرا یا  زَهره چیست؟

کیسه صفرا  یا زَهره در بخش فوقانی، سمت راست شکم و در زیر کبد قرار گرفته است و یکی از اندام های دستگاه گوارش محسوب می شود که از عملکرد آن می توان به ذخیره مایع صفرا ساخته شده توسط کبد اشاره کرد. توجه داشته باشید این کیسه در تولید مایع صفرا نقش ندارد و فقط مایع صفرایی که هنوز توسط بدن استفاده نشده است را در خود ذخیره می کند. صفرا متشکل از کلسترول، آب، نمک های صفراوی، پروتئین ها و بیلی روبین می باشد.

دراین بخش می خواهیم برخی از بیماری های کیسه صفرا را بررسی کنیم که شامل مواردی از قبیل التهاب کیسه صفرا، سنگ کیسه صفرا و سرطان کیسه صفرا می شود. در بیشتر موارد کوله سیستیت یا التهاب کیسه صفرا به دلیل تشکیل سنگ رخ می دهد که باعث انسداد لوله منتهی به راه خروجی کیسه صفرا می شود، این انسداد سبب تجمع صفرا شده و در نتیجه باعث بروز التهاب می گردد. به طور کلی عوامل زیر سبب بروز التهاب کیسه صفرا می شود:

• تومور
• انسداد مجرای صفرا
• جنسیت(در خانم ها شایع تر از مردان است.)
• افزایش سن
• بزرگ شدن کیسه صفرا
• پارگی کیسه صفرا

جنس کیسه صفرا چیست؟

به طور معمول جنس سنگ کیسه صفرا (زَهره) از بیلی روبین و کلسترول می باشد. انواع مختلفی از سنگ صفرا وجود دارد که عبارتند از: سنگ صفرا کلسترولی و سنگ صفرا رنگدانه ای. رایج ترین نوع سنگ صفرا، سنگ صفرا کلسترولی می باشد و معمولا در اثر کلسترول حل نشده و سایر مواد تشکیل می شود. سنگ صفراوی رنگدانه ای زمانی ایجاد می شود که صفرا حاوی مقدار فراوانی بیلی روبین باشد، این نوع سنگ ها به رنگ های سیاه یا قهوه ای تیره مشاهده می شوند. متاسفانه این عارضه بسیار شایع است و افراد مبتلا به سنگ صفرا نیازمند درمان مناسب و عمل جراحی هستند.

سرطان کیسه صفرا در اثر رشد بی رویه و غیر طبیعی سلول های کیسه صفرا رخ می دهد. این نوع سرطان قابلیت متاستاز(مهاجرت) از طریق بافت، سیستم لنفاوی و خون به سایر نواحی بدن را دارد. خوشبختانه سرطان کیسه صفرا نسبتا نادر است اما احتمال ابتلا زنان به این نوع سرطان بیشتر از مردان می باشد. شایان ذکر است یک سری از عوامل همانند استعمال دخانیات، افزایش سن، چاقی مفرط، ابتلا به بیماری کلانژیت اسکلروزان اولیه، پیروی از رژیم غذایی ناسالم و ابتلا به پولیپ کیسه صفرا، التهاب و عفونت ریسک ابتلا به سرطان کیسه صفرا را افزایش می دهند.

جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا( زَهره ) چیست؟

شایع ترین جراحی جهت حذف کیسه صفرا یا زَهره انجام لاپاراسکوپی کیسه صفرا است.  این روش با ایجاد کردن تعدادی سوراخ کوچک حدودا 1.5-1 سانتی متری در پوست شکم انجام می شود. از مزایای این برش های کوچک می توان به بهبود سریع محل زخم، کاهش احتمال خونریزی و عفونت اشاره کرد. توجه داشته باشید قبل از جراحی لاپاراسکوپی انجام یک سری اقدامات از قبیل انجام آزمایش خون و تصویربرداری از کیسه صفرا ضروری می باشد. به طور کلی عمل جراحی کیسه صفرا (زَهره) در خانم ها شایع تر از مردان است. علل انجام لاپاراسکوپی به شرح زیر می باشد:

• التهاب کیسه صفرا
• سنگ کیسه صفرا
• وجود تومور در کیسه صفرا
• ناهنجاری های مادرزادی

سخن پایانی

در این مقاله سعی کردیم شما را بیشتر با کیسه صفرا (زَهره)  و جراحی لاپاراسکوپی آشنا کنیم. جالب است بدانید برخی از بیماری های کیسه صفرا با پیروی از رژیم غذایی مناسب و انتخاب سبک زندگی سالم قابل پیشگیری هستند. تاکید ما بر این است پزشکی که انجام جراحی لاپاراسکوپی را بر عهده می گیرد باید حتما دوره های خاصی را گذرانده باشد و در این زمینه تجربه و مهارت کافی داشته باشد چرا که این نوع جراحی بسیار دشوار است. جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص جراحی لاپاراسکوپی و اقدامات لازم جهت انجام آن می توانید به مطب دکتر سامان نیک اقبالیان مراجعه کنید.